Sturen op hoofdlijnen, terugtrekken op kerntaken, privatiseren. Twintig jaar geleden muntten Uri Rosenthal en Jouke de Vries voor het resultaat al de term ‘Lege Staat’. In het gat van de ‘Lege Staat’ sprongen de externe accountants en adviseurs. Groen Links liet het uitzoeken en introduceerde in 1999 de term ‘De Zesde Macht’.

Het kwam erop neer dat we niet zozeer geregeerd werden door de ambtenaren (vierde macht) of de media (vijfde macht) maar vooral door de consultants van bureaus als Boer & Croon, Twijnstra en Gudde en KPMG. Daar waren ze bij KPMG aan de A9 in Amstelveen best trots op, maar dat is allemaal lang geleden.

KPMG heeft niet langer het sexappeal van ‘duistere macht’, maar eerder het imago van onhandige sjoemelaar. Het bedrijf sleept een lange lijst van affaires achter zich aan. Die zijn voor een belangrijk deel alweer zo’n beetje vergeten, maar dat geldt niet voor de kwestie rond het nu al jaren goeddeels leegstaande oude hoofdkantoor op een paar honderd meter van het nieuwe.

Ruimtegebrek was de aanleiding voor de nieuwbouw. Een magere smoes of een blijk van wel heel weinig inzicht in de ontwikkeling van behoefte aan kantoorruimte binnen de eigen organisatie. Het nieuwe pand is veel te duur en te groot, terwijl steeds minder werknemers op kantoor achter hun bureau zullen zitten.

Over de werkelijke reden van de verhuizing schreef Marcel van Lieshout onlangs in de Volkskrant: ‘Die verhuizing ging gepaard met dubieuze financiële constructies die wel lonend bleken voor partners van het accountantsbureau.’ Het Openbaar Ministerie heeft nog altijd een strafrechtelijk onderzoek naar de zaak lopen.

KPMG zit ondertussen vast aan een langlopend huurcontract en de Duitse vastgoedeigenaar CRI wilde jaren niks weten van transformatie van de kansloze kantoorruimte tot woningen. Die zijn eindelijk om, maar daarmee zijn we er niet.

De staat mag qua denkkracht en expertise leeg getrokken zijn, vermindering van regelgeving is er niet echt van gekomen.
Ook als er straks 300 tot 400 kredietwaardige en wilsbekwame kopers zijn voor een appartement op een bedrijventerrein langs de A9 in de buurt van Schiphol, dan nog moet eerst het bestemmingsplan gewijzigd, zijn er de lucht- en geluidseisen en is er ten slotte nog het vuistdikke Bouwbesluit om ervoor te zorgen dat het project uiteindelijk niet uit zal kunnen. De gemeente Amstelveen spreekt desalniettemin van een ‘haalbaar plan’. Ik help het ze hopen.

Ik wens u een regelluw 2016
Bas van Horn

Deze blog werd eerder gepubliceerd op ROmagazine