Groei als gegeven

Er komt een staatscommissie voor advies over de gevolgen van de bevolkingsgroei in de komende dertig jaar. Een groei die, afhankelijk van het gekozen scenario, kan leiden tot 20 miljoen inwoners in 2050. De commissie gaat verschillende scenario’s doorrekenen, aangeven wat de effecten zijn en welk beleid de regering daarop kan maken. Vooral dat laatste is interessant, want bevolkingsgroei en hoe daarmee om te gaan is niet alleen een technische- maar vooral een politieke kwestie. En dat geldt ook op lokaal niveau.

De bevolkingsgroei zal goeddeels in de grote steden neerslaan, dus ook de steden bereiden zich voor. Ieder met eigen analyses en antwoorden, want de steden verschillen onderling nogal. Den Haag verwacht bijvoorbeeld tot 2030 met 10 procent te groeien tot 600.000 inwoners met een uitloop tot mogelijk 630.000 inwoners richting 2040.

Dat mag niet heel spectaculair klinken, maar de stad is sterk gebonden aan de huidige grenzen. Aan een kant de zee en beschermd (duin) gebied, aan de andere zijden de drukke Zuid-Hollandse regio. Meer woningen betekent hier meer hoogbouw en verdichting, terwijl de leefbaarheid op een aantal plekken nu al onder druk staat. Mensen klagen over overbewoning, afval naast de bakken, opgebroken straten en parkeerproblemen. Ook zorg, onderwijs en andere voorzieningen hebben of krijgen te maken met de gevolgen van bevolkingsgroei.

Een eerlijk verhaal

Om de inwoners van Den Haag betrokken te houden of te krijgen bij de ontwikkelingen in de stad, wil de gemeente niet alleen helder communiceren over gemaakte keuzes, maar ook over de dilemma’s en de afwegingen die aan de keuzes voorafgaan. Meer woningen in hoogbouw tegenover aantasting stadsgezicht, schaduw en wind. Verdichting versus groen en publieke ruimte. Meer mobiliteit met OV en fiets of de auto voor de deur.

Een eerlijk verhaal over keuzes waarin niet iedereen altijd zijn zin krijgt. Of een nieuw stadsbestuur – van waarschijnlijk dezelfde coalitiepartijen als nu – daarmee weg zal blijven komen is de vraag. De onvrede in de stad wordt door de oppositie effectief gemobiliseerd en dat zal onder het nieuwe college niet anders zijn. Naast bezwaren tegen de groei die in belangrijke mate van weinig kansrijke migranten komt en neerdaalt in wijken als Laak waar het toch al niet makkelijk is, spelen ook andere sentimenten een rol.

Hardnekkige kleinsteedse idylle

Den Haag is een dorp (nooit stadsrechten gekregen) en koestert de kleinsteedse idylle van een rustige en voorname plaats. Op andere plekken in de sterk gesegregeerde stad weten ze dat die idylle niet bestaat. Daar willen ze oplossingen voor hun dagelijkse problemen. Geen ontwikkelingen die de problemen in hun ogen juist verergeren. Aan beide kanten is aan groei helemaal geen behoefte. Dat kun je met cijfers en statistieken in de hand onrealistisch vinden, maar het is wel een groeiend politiek feit.

Deze column verscheen op 3 augustus 2022 op Romagazine.nl