Er is veel verbeterd in onze steden nu er veel meer alternatieven voor de auto worden gebruikt. De fiets is koning. Toch blijven we zeuren en elkaar de maat nemen in plaats van te vieren dat we op een heel organische manier onze steden een flink stuk leefbaarder hebben gemaakt.

Onze binnensteden zijn lang gebukt gegaan onder overlast van auto’s. Sinds de eigen auto in de jaren zestig van de vorige eeuw gemeengoed werd, bezette het blik de openbare ruimte. Straten, pleinen en grachten stonden vol. De bedachte remedie bestond niet uit het terugdringen van de auto, maar uit het dempen van grachten en het aanleggen van autowegen dwars door de stad. Een beweging die op sommige plekken door activisten werd gestopt, maar elders keerde het tij te laat en raakten historische stadscentra onherstelbaar beschadigd. 

Wie nu foto’s van het straatbeeld uit de jaren zeventig ziet, kan zich niet voorstellen dat we daartussen fietsten en liepen. En dat we die situatie toen accepteerden 

Naast de bezetting van de openbare ruimte en toenemende lelijkheid zorgde het autoverkeer voor vervuiling, lawaai en onveiligheid. Wie nu foto’s van het straatbeeld uit de jaren zeventig ziet, kan zich niet voorstellen dat we daartussen fietsten en liepen. En dat we die situatie toen accepteerden. 

Inmiddels is de situatie al flink verbeterd. Winkelgebieden zijn autovrij, vrachtwagens, bussen en oude diesels komen nauwelijks de binnenstad nog in. Dat geeft hoofdbrekens voor de toelevering van goederen en extra druk op het OV van groeiende steden, maar er is ook goed nieuws. Dankzij de verbeterde batterijtechnologie kunnen elektrische bestelwagens, vrachtboten en bakfietsen veel goederen stil, schoon en duurzaam tot aan de deur van de winkel brengen. En er is ook een mooie oplossing gekomen voor het individuele personen- en kleinschalige goederenvervoer. 

OV-mijders en anderen die het vervoer van deur-tot-deur graag in eigen hand houden, hebben een alternatief voor de auto. Bejaarden wonen niet alleen langer zelfstandig, ze verplaatsen zich ook langer zelfstandig. Dankzij de betaalbare elektrische fiets. E-bakfietsouders bestrijden de gevaarlijke autocongestie bij scholen door het kroost per bakfiets aan te leveren. Middelbare scholieren belasten het OV minder dankzij hippe fatbikes. Fijnmazige, schone en stille bezorging van pakjes en boodschappen is er dankzij de e-bike. Forenzen die eerder op de auto aangewezen waren, kiezen vaker voor de snelle pedalec.

Je zou dus denken dat we massaal juichend langs het fietspad staan, maar niets is minder waar 

Je zou dus denken dat we massaal juichend langs het fietspad staan, maar niets is minder waar. Het gaat in de publieke opinie vooral over het valrisico bij bejaarden die daarmee zichzelf en hun omgeving in gevaar brengen. Over Van Moof-piloten die met hoge snelheid andere fietsers de stuipen op het lijf jagen. Over yuppen met bakfietsen die het trottoir van de gewone man bezetten en de teloorgang van de jeugd die te lui is om gewoon te fietsen. 

Stuk voor stuk probleempjes waar praktische oplossingen voor zijn of die zichzelf oplossen als we een beetje aan de nieuwe situatie gewend zijn. Maar kennelijk is de behoefte om te zeuren en elkaar de maat te nemen groter dan de behoefte om te vieren dat we op een heel organische manier onze steden een flink stuk leefbaarder hebben gemaakt. Toch jammer.

Deze column verscheen op 29-10-2023 bij romagazine.nl