“Laat de teugels vieren en gebruik de coronacrisis niet om je eigen agenda een zetje te geven: Waste This Crisis!” Zelfcitatie is niet chique en al helemaal niet om je stukje mee te openen. Toch moet het even, want die zin was het slot van mijn column op deze plek in augustus vorig jaar. Het ging mij erom dat aanscherping van de coronamaatregelen in combinatie met progressieve vergezichten voor het post-coronatijdperk de verhoudingen in onze samenleving onnodig op scherp zou zetten.

In december verscheen de vijftiende editie van de Top-200 van meest invloedrijke Nederlanders in de Volkskrant. Parallel daaraan presenteerde I&O Research een onderzoek naar de opvattingen onder vierhonderd leden van de bestuurlijke elite over beleid en bestuur na de pandemie. Die elite bleek in hoge mate het idee te delen dat het tijd is voor een maatschappelijke herstart, een ‘Great Reset’. Dat had men niet zelf verzonnen, maar dat kwam van Klaus Schwab, baas van het World Economic Forum (WEF) en de Britse prins Charles.

‘De Grote Reset. Iedereen schuift zijn stokpaardje onder deze paraplu’

De miljarden voor het coronaherstel moeten niet alleen de economie vlottrekken, maar deze tegelijkertijd klimaatbestendig, duurzaam, inclusief en eerlijk maken. Building Back Better, heet dat in de reclametaal van het World Economic Forum in Davos. President Biden, de Europese Unie – Frans Timmermans in het bijzonder – en Mark Rutte zeggen het na.

En iedereen schuift zijn eigen stokpaardje onder deze paraplu. Van holle praat over ‘ongebreidelde consumptiedrift’ door de voorzitter van de Hoge Raad van Adel tot Wim Pijbes van de Stichting Droom &Daad (!) die stelt: “Het polderen is niet geschikt voor de grote uitdagingen van onze tijd, waar we meer duidelijke en radicale keuzes moeten maken op het gebied van milieu en openbare ruimte”. Goddank gaat de stichting over kunst en de publieke ruimte, en is het geen politieke partij.

Het doet allemaal een beetje denken aan ‘Doorbraak’. De politieke beweging direct na de Tweede Wereldoorlog die meende dat alles voortaan anders moest, te beginnen met de vorming van één progressieve partij die de vooruitstrevende krachten van alle gezindten zou verbinden. Het was het begin van de Partij van de Arbeid, maar vervolgens kwam er al snel de klad in. Katholieken mochten van de paus in Rome niet lid worden van de PvdA en in 1959 was het wel zo’n beetje gedaan met de beweging. Niet lang daarna zou de politieke geschiedenis van ons land een heel andere loop nemen.

Maar goed, onze doorbraak heet dus Great Reset en Rutte somt alle trefwoorden uit het Davos-vocabulaire op in een videoboodschap naar aanleiding van de onlangs gehouden Climate Adaptation Top. “Wat zullen we nou krijgen?” reageert Thierry Baudet per tweet. “Ook Rutte ziet corona opeens als ‘unique opportunity’ om door te pakken met mondiale afspraken over klimaatbeleid en ‘inclusive recovery’. ‘Now is the time to Build Back Better’. Waar komt die slogan vandaan, waarom gebruiken ze die ineens allemaal!?”

Nou Thierry, daar is niks spannends aan. Dat komt dus van het World Economic Forum, van de Europese Green Deal en de krant van een maandje geleden. Daar stond ook in dat gewone mensen zich – net als de bestuurlijke elite- druk maken om klimaatverandering, maar verder gewoon willen dat we een volgende pandemie voorkomen, de woningnood bestrijden en dat we de criminaliteit aanpakken. Zelfde hoofdopgave, maar dan zonder die plotse, radicaal- progressieve bevlogenheid van de boven ons gestelden.

‘Voorkom de desillusie van de doorbraakgedachte’

Er is natuurlijk helemaal niks tegen coronaherstel dat klimaatvriendelijk, duurzaam en inclusief is, maar het hemelbestormende jargon van onze leidslieden erkent niet de breed levende behoefte aan restauratie. We willen terug naar pre-corona. Naar volle kroegen en concerten, naar dansen en zoenen. Naar de zaak, de collega’s en de koffiehoek.

Door die miskenning wordt de Great Reset een verdacht project. Iets waar Thierry Baudet suggestieve vragen bij kan stellen, terwijl hij de antwoorden best kent. Dat is contraproductief. Voorkom de desillusie van de doorbraakgedachte. Laat eerst de teugels vieren, geef tijd voor herstel van economie en vertrouwen. Luister niet naar de adviseurs die nu direct willen ‘doorpakken’ op klimaat, inclusie en de hele riedel.

Deze column verscheen op 4 februari 2021 bij romagazine.nl