De Deltacommissaris geeft de BN’ers van Uitdam – en straks waarschijnlijk Durgerdam – hun zin in het verzet tegen de dijkversterkingen langs het Markermeer. Het Hoogheemraadschap Hollands-Noorderkwartier is de kwaaie pier. Is dat terecht of zwicht de commissaris voor de bezwaren van Andre Kuipers en Katja Schuurman?
We hebben een rijke traditie in waterrampenbestrijding, maar in het vervolg moesten we de ramp maar eens voor zijn. Dat was de gedachte achter de Deltacommissie onder voorzitterschap van hoogleraar, boer en oud-landbouwminister Cees Veerman. Om de urgentie van een nieuw waterveiligheidsprogramma te onderstrepen kwam Veerman met zijn plan voor een anderhalve meter hoger waterpeil in het IJsselmeer. Het bleef vaag of dat nu primair de zoetwaterbelangen van de landbouw en de industrie moest dienen of dat het toch in de eerste plaats om de waterveiligheid ging.
Het Plan Veerman werd als ‘te alarmistisch’ afgewezen. Wel werden – op voorzet van de Deltacommissie – een Deltawet, een Deltafonds en een Deltacommissaris ingesteld om de waterveiligheid weer op de kaart te krijgen en aan te pakken. Wim Kuijken is die Deltacommissaris. Hij bemiddelt nu tussen het bewonersverzet langs de dijk Hoorn-Amsterdam aan het Markermeer en het Hoogheemraadschap Hollands-Noorderkwartier.
Kuijken adviseerde dit voorjaar een ‘golfbrekende berm’ aan de buitenzijde van de dijk bij Uitdam. Het advies werd in het dorp als een overwinning gevierd. Met dit advies kan ook Durgerdam de winst bijna niet ontglippen. Het Hoogheemraadschap staat ondertussen te kijk als een stel ouderwetse ‘natte’ ingenieurs met weinig oog voor mens en omgeving, de Deltacommissaris grijpt zijn rol als mediator en verbinder van belangen. Mooi voor Kuijken en zijn club, maar wel een beetje zuur voor het Hoogheemraadschap.
Het Hoogheemraadschap moet zijn afgekeurde dijken opknappen, maar is verder vooral uitvoerder van het Deltaprogramma Hollands-Noorderkwartier waarvan de versterking van de Markermeerdijken deel uitmaakt. Dat het daarbij ‘sober en doelmatig’ te werk gaat, is geen eigen keuze. Er is slechts subsidie voor maatregelen die moeten zorgen dat aan de veiligheidsnorm wordt voldaan met inachtneming van de minimaal wettelijk verplichte inpassingseisen.
Verder heeft het Hoogheemraadschap, naast de wensen van Uitdammers en Durgerdammers, te maken met de waterveiligheid van 1.2 miljoen andere Noord-Hollanders. Daarbij moet men rekening houden met het feit dat grote delen van de dijk cultuurhistorisch erfgoed zijn of zelfs provinciaal monument. Ga er maar aanstaan.
Voor de dijk bij Uitdam was de oplossing die Kuijken nu heeft geadviseerd kennelijk niet ‘sober en doelmatig’ genoeg. Dat had in de communicatie van het Hoogheemraadschap misschien wat duidelijker naar voren kunnen komen. Een trouvaille van de commissaris was het in ieder geval niet. Het is gewoon een variant op een van de vijf oplossingen die het Hoogheemraadschap zelf noemt in het boekje ‘Naar veilige Markerdijken’.
Maakt dat de Deltacommissaris iemand die veelverdieners en BN’ers naar de mond praat? Nee, wel een adviseur die voor een uniek dijkdorp een andere weging van belangen voorstelt. Dat er op dit soort bijzondere plekken veel rijke en of bekende mensen wonen, ligt aan de inrichting van onze samenleving. Dat voelt misschien onrechtvaardig, maar het is geen aanwijzing voor een samenzwering van rijke, beroemde of anderszins invloedrijke Nederlanders.
Bas van Horn