Op 1 februari 2025 presenteerde de Haagse wethouder Robert van Asten tijdens het eendaagse Festival van de Toekomst de concept omgevingsvisie Thuis in een groene metropool aan zee. Een integrale blik op de toekomst van de groeiende stad in 2050. Een groene en gezonde toekomst, met woningen, werk, onderwijs en voorzieningen. Een bereikbare stad, ondanks de groei, dankzij ruimte voor de fiets, de voetganger en het openbaar vervoer. De auto doet een stapje terug.

Die keuze voor een meer bescheiden plek voor de auto werd al in 2019 gemaakt. Het stond beschreven in de Hoofdlijnenbrief mobiliteitstransitie en werd bevestigd in de Strategie Mobiliteitstransitie 2022-2040.

Om die strategie te kunnen maken voerde de gemeente meer dan duizend gesprekken met bewoners, experts en ondernemers. Die gesprekken maakten duidelijk dat de mobiliteitswensen van wijk tot wijk verschillen, maar iedereen vond verkeersveiligheid belangrijk. Er moest meer ruimte zijn voor voetgangers, fietsers en toegankelijk en betaalbaar openbaar vervoer. Met de deelauto wisten de ondervraagden het zo net nog niet.

Met de Haagse Mixer de boer op over de toekomst van de stad 

De Strategie Mobiliteitstransitie werd een belangrijke onderlegger voor de concept omgevingsvisie. Ook voor deze visie werden bewoners, ondernemers, scholieren en bezoekers uitgebreid bevraagd. Verhalen en toekomstdromen van heel verschillende Hagenaars en Hagenezen werden verzameld in de bundel Haagse Mensen. Met het instrument ‘Haagse Mixer’ kregen verschillende doelgroepen de kans om de ambities van de Omgevingsvisie te prioriteren. Ambtenaren gingen de stad in met een schuifpaneel en vroegen ouderen, jongeren en andere doelgroepen welke ambities voor hen meer of minder belangrijk zijn.

De enquêteurs stonden op het Stadmakersfestival, het congres Den Haag Inspireert en de Dag van de Architectuur. Om ook de gewone Hagenaar te bereiken kwam de gemeente met het schuifpaneel naar de Haagse markt, het Zuiderpark en de Haagse Hogeschool. Al die enthousiaste participatie kreeg z’n beslag in de concept-omgevingsvisie die op 1 februari in de Fokkerterminal ten doop werd gehouden omlijst met tal van (omgevings-)thematische activiteiten voor jong en oud.

Wie aan de parkeerplaatsen voor de deur komt, krijgt de wind van voren 

Maar al die tijd bestond er ook een andere werkelijkheid in Den Haag. Die van de Hagenaars en Hagenezen die de Haagse groei naar 600.000 inwoners op de korte termijn en mogelijk 673.800 in 2050 helemaal niet willen accepteren. Mensen die nog niet dood gevonden willen worden in bus of tram, laat staan op een fiets. Inwoners voor wie mobiliteit het bedrijfsbusje of de luxewagen voor de deur is. Wat zeg ik? Wel drie, vier of meer, vergunde voertuigen per adres. En wie daar paal en perk aan wil stellen, kan de wind van voren krijgen. Zo is het ook steevast hommeles wanneer parkeerplaatsen dreigen te sneuvelen voor een fiets- en voetgangervriendelijker inrichting van straten. Waar pollers (zelfrijzende verkeerspalen) verschijnen voor verkeersveiligheid of schonere lucht zijn de vele ongelukken (horrorpoller!) een godsgeschenk voor de tegenstanders.

Om nog maar niet te spreken van de Zero Emissiezone die van de binnenstad naar de kust zou moeten oprukken om de lucht schoner te maken en de flora van de duinnatuur te beschermen. Onder het protest van Scheveningse ondernemers is de Scheveningse Haven al uitgezonderd van de uitgebreide Zero Emissie Zone, maar blijft het gebied wel Milieuzone. Een titel met een milder regime. Als het college de besluitvorming over deze kwestie overleeft, dient het volgende zich aan.

Na gedoe over de benodigde ondersteuning en de erkenning dat een referendum over het parkeerbeleid referendabel is – komt er toch een raadgevend referendum over het parkeerbeleid. Niet over wel of niet uitbreiden van betaald parkeren, maar iets veel ingewikkelders. Iets met parkeerdruk en draagvlak die wel of niet zouden mogen meewegen bij de uitbreiding van betaald parkeren.

En, uiteindelijk is er een gemeenteraad die beslist 

Er is al gegrapt over het legendarische CDA-congres waar een kleurenblinde voorzitter hopeloos verstrikt raakte in de groene en rode stembriefjes. Groen voor de tegenstanders en rood voor de voorstanders. Met een glansrol voor Camiel Eurlings die in onverstaanbaar Limburgs zijn aanhankelijkheid aan de partij betuigde.

Hoe het ook zij, na alle mobiliserende participatie, het gechicaneer in de raad, op straat en in de media en na het referendum is er gewoon de gemeenteraad die beslist. Een beslissing die over meer zal gaan dan uitbreiding van het betaald parkeren in Den Haag.

Deze column verscheen op 11 februari 2025 bij ROmagazine.nl